MATRAKÇI NASUH

...
Aşk nedir söyle, kayboldum 
Belki bir düşte unutulmak 
Her sabah bir dev masalında 
uyanınca 
Hep çocuk kalmak kurtulmak 
...



 Hepinize mutlu hafta sonları! :)

Gezinirken internette, bilmediğim bir şahsa denk geldim.
Matrakçı Nasuh. Bilir miydiniz siz bilmem ama ben yeni öğrendim...
Oysa ki oldukça da önemli biriymiş.Osmanlı imparatorluğunun Leonarda da Vinci si demiş bir tarihçimiz


"Matrakçı Nasuh, Google Earth'ü icat eden adam.Asıl adı Nasuh Bin Karagöz.
Tarihçi, silahşor, hattat ve bir ressam olarak 16. yüzyılın en ilginç kişilerinden sayılan Matrakçı Nasuh, devşirme olarak küçük yaşta Osmanlı sarayına alındı ve Sultan II. Bayezid döneminin son yıllarında Enderun'da eğitim gördü. 

Kendi buluşu "matrak" adlı oyunla da tanındı. Nasuh'un Anadolu, Irak ve İran'ın batısında bulunan kentlerin ve yolların gösterildiği "Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han" adlı en ünlü eseri 88 sayfa metin, 107 sayfa minyatür, 25 minyatürlü metinden oluşuyor.  




Osmanlı coğrafyasını harita üzerinde resimlemiş. İstanbul'dan Tebriz'e, İran'a, Akdeniz'e ve Mısır'a uzanan yolların haritalarını ve bu yollardaki dağları, ovaları, kasaba ve şehirleri resmetmiştir. 

Mesela, Beyan-ı Menazil-i Sefer-i Irakeyn-i Sultan Süleyman Han adlı eserinde, Irak seferinin menzillerini gösteren kitap, İstanbul'dan Bağdat ve Tebriz 'e olan güzergahın harita üzerinde resimlenmesidir. 

Onlarca harita düşünün, bunlar İstanbul'dan Bağdat'a kadar olan arazinin haritaları. Bunları yan yana koyun. İstanbul'dan çıktınız, Kastamonu, Amasya, Sivas, Erzurum gibi şehirlerden geçiyorsunuz ve harita üzerinde bu şehirleri noktacık değil birer resim olarak gördüğünüzü düşünün, işte böyle bir eser. 

Osmanlı'nın Akdeniz'deki topraklarını bütün Balkan yarımadasını, Ege kıyılarını, resimli harita haline getirmiş. Kaynakta, hem harita hem de şehrin bire bir resmini görüyoruz. Şehrin surlarını, kalelerini, kışlalarını, camilerini fotoğraf gibi gösteriyor. Bugün hala tarihçiler, şehir tarihçileri hatta belediyeler, Matrakçı Nasuh'un o şehri nasıl resmettiğine bakıyor. Yaptıkları, fotoğraf gibi bir minyatürdür."

MATRAKÇI DENİZCİLİKTE ÖNEMLİ ROL OYNADI

Matrakçı, denizcilikte hamle yapılan Kanuni Sultan Süleyman döneminin en önemli sanatçılarından birisi.

"Denizcilerin faaliyetlerinde haritaların yeri çok önemlidir. Deniz savaşlarında en büyük ganimetlerden biri karşı tarafın elindeki haritaları almaktır. Böylece bilgilerini, ne kadar geliştiklerini görebilirsiniz. Bu devirde Avrupa'da da haritacılık gelişmiştir. Portekizlilerin portolon denilen kıyı haritaları çok önemlidir. Matrakçı Nasuh, bu portolonları görmüş olmalı çünkü kıyı haritaları gibi birçok eser vermeye başladı. Bu ayrıca Matrakçı'nın yepyeni bir üslup ortaya çıkarmasına da sebep olmuştur. Aynı üslupta karaları, mevkileri gösteren resimler de yapmıştır Matrakçı. Bu denizcilik için çok önemlidir. Denizciler, bu haritalara baktıkları zaman şehri rahatça görür ve tanırlar. Matrakçı Nasuh, Türk resmine böyle bir resimleme usulünü getirmiştir, yepyeni bir tarihi mekan üslubunu yerleştirmiştir. Matrakçı'nın Menazilname adlı eseri 1534 yılında Kanuni'nin İran ve Irak'a yaptığı doğu seferinde ordunun konakladığı yerleri gösterir.

Yapıtlarını Topkapı Saray'ı müzesi kütüphanesi ve Süleymaniye kütüphanesinde bulmam mümkünmüş.

 Vefatının 450. yılı sebebiyle  Dolmabahçe Sarayı'nda, 4 Kasım'da büyük bir panel gerçekleştirilecekmiş..